سېلاب کولی شي ژوند او ملکیت ته د پام وړ خطرونه رامینځته کړي، خو د لاندې اړینو لارښوونو په تعقیبولو سره، تاسو کولی شئ د ځان او کورنۍ لپاره مالي او ځاني زیانونه کم کړئ:
1- خبر او چمتو اوسئ:
- د سیمه ایزو چارواکو، د سیمې خلکو او د ډله ایزو رسنیو چینلونو لکه راډیو، تلویزیون، او ټولنیزو رسنیو له لارې د معلوماتو او لارښوونو سره اپډېټ پاتې شئ.
- د وتلو یا تخلیې امرونه په جدي توګه په نظر کې ونیسئ. که تاسو ته مشوره درکړل شي خپل کور پرېږدئ، ژر تر ژره د خپل خوندیتوب په موخه ډاډ ترلاسه کړئ.
2- کورنۍ خوندي کړئ:
- ښځو، ماشومانو، زړو کسانو او معلولینو سره ځانګړې مرسته وکړئ څو هغوی په لومړي قدم کې د سیلاب له خطر څخه خوندي شي.
- ښځې، ماشومان، زاړه کسان او معلولین د اوبو له ډکو سیمو لرې، یو خوندي ځای ته ولېږدوئ.
3- د سېلاب د نفوذ مخنیوی:
- د شدیدو ورښتونو او سېلاب په لیدو سره، سمدلاسه د کور او نورو مهمو ځایونو په لور د اوبو لارې بندې کړئ. که امکان ولري، د سیلاب په وړاندې خنډونه لکه د تیږو او شګو کڅوړې ځای پر ځای کړئ.
- د ځایي خلکو سره اړیکه ونیسئ او له هغوی څخه مرسته وغواړئ. هڅه وکړئ چې د کورونو یا کلي څخه په لوړو سیمو کې د اوبو لویې لارې پاکې کړئ او که ممکن وي د سیلاب مسیر بدل کړئ.
4- سمدستي اقدامات که چېرې سېلاب راشي:
- که چېرې ورښت او سېلاب تېز شو، په ځانګړې توګه د سیند او رودونو په سیمو یا د پلونو په څنډو کې، نو سمدستي لوړو ځایونو ته پورته شئ.
- په اوبو کې ډوب کېدونکو سیمو کې له ودرېدو څخه ډډه وکړئ او هېڅکله هڅه مه کوئ چې د زنګونونو له کچې څخه پورته د سېلاب اوبو څخه تېر شئ. دا نه یوازې ستاسو ژوند په خطر کې اچوي بلکې د ژغورنې او مرستې هڅو په برخه کې هم خنډ رامنځته کوي.
5- د سېلاب په وخت کې د خوندیتوب تدابیر:
- د خپل کور څخه له وتلو وروسته د رودونو یا سېلابونو لارو څخه لرې په لوړ ځای کې پناه واخلئ.
- د کمزورو پلونو څخه له تېرېدو ډډه وکړئ کوم چې کېدای شي د سېلاب د اوبو له امله سقوط وکړي.
6- ستاسو د استوګنې چمتو کول:
- له وتلو دمخه، د پېښو او زیانونو د مخنیوي لپاره د برېښنا مزي، د اوبو نلونه او ګازو پیپونه بند کړئ.
- که د برېښنا د مزو د قطع کولو توان ونه لرئ، برېښنایي وسایل د دوی د برېښنا سرچینو څخه قطع کړئ. په لوند لاسونو برېښنایی وسایلو او تجهیزاتو ته لاس مه وروړئ.
7- د سېلاب اوبو ته مه دننه کېږئ:
- هېڅکله د سېلاب اوبو ته مه ورننوځئ ځکه چې ممکن د برېښنا له لینونو څخه برېښنا چارج شوي وي یا د خطرناکو موادو سره ککړ شوي وي.
- که چېرې د سېلاب په اوبو کې تېریدل ناشونی وي، د توازن ساتلو او د خطرونو څخه د مخنیوي لپاره د لرګیو یا مناسب وسایلو څخه کار واخلئ.
8- د ځمکې خویېدو ته مو پام وي:
- که ستاسو کور لوړ یا په لوړه ځای کې وي د کور دننه پاتې شئ.
- کله چې سېلاب وي د موټر چلولو په وخت کې، د هغو څلور لارو یا سړکونو څخه ډډه وکړئ چې د سقوط له خطر سره مخ وي.
- په موټر کې ټيټ ګیرونه وکاروئ او اکسلېټر خوشې کړئ که چېرې ستاسو موټر په اوبو کې ودرېږي.
9- آرام او خبر اوسئ:
- ارامه اوسئ او ګاونډیانو او نورو ته د وتلو امرونو او خوندیتوب اقداماتو په اړه خبر ورکړئ.
- تل په موقع سره د وتلو لپاره د سېلاب اخطارونو او خبرتیاوو ته پام وکړئ.
10- روغتیايي احتیاطي تدابیر:
- د اوبو په ګړندي جریان کې د حرکت کولو څخه ډډه وکړئ، ممکن توازن له لاسه ورکړي او د سېلاب ککړو اوبو سره مخ شئ کوم چې کیمیاوي توکي او فاضله مواد لري.
- له آرامه ویالو او اوبو څخه لرې اوسئ، ځکه چې د سېلابونه په ناڅاپي توګه پرته له خبرتیا څخه پېښېږي.
- د خپل ځان او خپلې کورنۍ د غړو د خوندیتوب لپاره، په خپل شاوخوا کې د سېلاب اوبه په دقت سره وګورئ چې مضر مواد، چیچونکي خزنده ګان یا ماران ونه لري.
د سېلاب په جریان کې د دې جامع لارښوونو په تعقیبولو سره، تاسو کولی شئ خپل خوندیتوب او هوساینې لپاره د سېلاب اغېزه د پام وړ په کچه ټیټه کړئ. محتاط اوسئ، خوندیتوب ته لومړیتوب ورکړئ، او د یو بل ملاتړ وکړئ څو د سېلاب اغېزې په اغېزمنه توګه کمې کړئ.
د "وپوښتئ" له کارپوهانو څخه د مرستې غوښتنه
هغه افغانان چې ځانګړو معلوماتو ته اړتیا لري، د "وپوښتئ" د معلوماتو مرکز ستاسو په خدمت کې دی. تاسو کولای شئ په انلاین بڼه د معلوماتو ترلاسه کولو لپاره د وپوښتئ "واټساپ شمېرې" (93729807235+)، فېسبوک مسېنجر (Facebook Messenger) یا د وېبپاڼې د چټباټ له لارې زموږ کارپوهانو سره اړیکه ونیسئ!
نور معلومات
هغه کسان چې په ټوله نړۍ کې د افغانانو لپاره د کډوالۍ، بیامېشتېدنې، ښوونیزو او لوړې زده کړې د پروګرامونو او د نورو بېلابېلو فرصتونو په اړه د لا ډېرو معلوماتو په لټه کې دي، او همدارنګه په افغانستان کې له نړیوالو سازمانونو څخه د بشردوستانه خدمتونو د معلوماتو او دولتي ادارو څخه د مدني اسنادو د اخیستلو د پړاوونو د پوهېدو په لټه کې دي، د "وپوښتئ" وېبپاڼې او ټولنیزو رسنیو ته مراجعه وکړي:
• ایکس (X) یا ټویټر (@beporsed)