په ډنمارک کې پناه اخیستنه د هغو خلکو لپاره د مهاجرت یوه لاره ده چې د بېلابېلو امنیتي دلایلو له امله په خپل اصلي هېواد کې خوندي ژوند نه شي کولای. دغه خلک کولای شي د لازمو اسنادو او شواهدو په وړاندې کولو سره په ډنمارک کې د پناه غوښتنه وکړي. دغه هېواد د کډوالو د غوښتنلیکونو د څېړلو لپاره یوه جلا اداره لري، چې د کډوالو چارو اداره نومېږي. خو هغه خلک چې په ډنمارک کې د پناه غوښتنه کوي باید د ډنمارک د حکومت اړوندې څانګې ته د خپل ژوند په اړه وېره او ګواښ ثابت کړي.
سیاسي، ټولنیز، مذهبي، جنسیتي، نژادي، توکمیز او جنسي دلیلو پر بنسټ د پناه غوښتنې او په دې هېواد کې د تل مهاله استوګنې د ترلاسه کولو لپاره عامه لارې دي. خو په ډنمارک کې د پناه غوښتنې د هرې کړنلارې پیروان باید دا ثابته کړي چې په خپل هېواد کې د ژوند کولو توان نه لري. هغه خلک چې د بېلابېلو دلایلو له مخې غواړي د پناه غوښتنې د مختلفو لارو له لارې دې هېواد ته داخل شي، هېڅ پناه غوښتونکی په سملاسي ډول د پناه اخیستو حق نه ترلاسه کوي، پرځای یې، په دې هېواد کې د پناه غوښتنې هر غوښتنلیک او غوښتنه د پناه غوښتونکو د وړتیا او شخصي شرایطو سره سم ارزول کېږي.
په ورته وخت کې؛ د ډنمارک حکومت اعلان کړی چې په دغه هېواد کې افغان ښځې او نجونې یوازې د دوی د «جنسیت» له کبله د کډوالو په توګه مني. همدارنګه، د افغان نارینه وو د پناه غوښتنې غوښتنلیکونو ته به ځانګړې پاملرنه وشي او په دغه هېواد کې د هغو افغان نارینه او ښځو د پناه غوښتنې دوسیې چې د ۲۰۲۱ کال د اګست له ۱۵مې وروسته رد شوي دي، بیا څېړل کېږي.
پناه غوښتونکي هغه مهال کولی شي په ډنمارک کې د یو فرد په توګه د پناه غوښتنه وکړي چې دغه هېواد ته ننوتي وي.
په دې لیکنه کې په ډنمارک کې د پناه غوښتنې پړاونه د پناه غوښتنې عمومي شرايط وړاندې کېږي:
د پناه غوښتنې شرطونه
ډنمارک د کډوالو د وضعیت په اړه د ۱۹۵۱ د جینوا کنوانسیون او د ۱۹۶۷ پروتوکول له لومړنیو لاسلیک کونکو څخه و.
په دغه هېواد کې هغه کسانو ته پناه ورکول کیږي چې لاندې شرایط ولري:
- هغه څوک چې په خپل هېواد کې د نژاد، مذهب، توکم، د یوې ځانګړې ټولنیزې ډلې غړیتوب یا سیاسي لید پر بنسټ ځورول شوی وي؛ يعنې هغه خلک چې په خپل هېواد کې خونديتوب نه لري او د يادو دلايلو له امله ربړول او ځورول کېږي او يا په مرګ ګواښل کېږي؛
- هغه څوک چې تابعیت نه لري او د یادې پېښې له امله د خپلې پخوانۍ استوګنې له هېواد څخه بهر وي؛ او
- هغه څوک چې د پورته یادو شویو شرایطو له امله نه شي کولی خپل هېواد ته ور ستانه شي یا نه غواړي ستانه شي.
د ډنمارک د کډوالو اداره د هغو خلکو غوښتنلیکونه څېړي چې په بل هېواد کې یې د پناه غوښتنه نه ده کړې، ځکه چې د دوبلین د قانون له مخې که چیرې غوښتونکی په بل هېواد کې د پناه غوښتنه وکړي، باید بېرته هماغه هېواد ته ستانه شي.
په ډنمارک کې د پناه غوښتنې ډولونه
په لاندې جدول کې په دغه هېواد کې د کډوالو بېلابېل حالتونه په ډاګه شوي او د هر ډول وضعیت شرایط به په لاندې ډول وڅېړل شي:
په ډنمارک کې د ونډې له لارې پناه: د UNHCR له لارې د کډوالو منل.
دډنمارک له پولو د ورننوتلوله لارې پناه: د انفرادي غوښتنلیکونو له لارې د مهاجرینو منل دا مقاله په ورته ډول لیکل شوې.
د فرعي ملاتړ حالت: د هغو خلکو لپاره ملاتړ چې ممکن د مختلفو دلیلونو لپاره د ژوند او مالي خطرونو سره مخ وي.
د لنډمهاله خوندیتوب او ساتنې حالت: د هغو خلکو لنډمهاله ساتنه چې ممکن د مختلف دلایلو له امله د ژوند او مالي خطرونو سره مخ وي.
بشردوستانه ملاتړ: د ځانګړو خو لنډمهاله شرایطو سره د خلکو لپاره بشري ملاتړ.
د کورنۍ پیوستون: د هغو خلکو لپاره ملاتړ چې په دې هېواد کې له خپلو کورنیو سره یوځای کېدو پلان لري.
څنګه غوښتنلیک وسپارم (How to Apply)؟
د ډنمارک پناه غوښتونکي باید د ځانګړو کړنلارو څخه تیر شي او تر هغه وخته پورې انتظار وکړي چې د حکومت له لوري د دوی غوښتنلیک ومنل شي. کډوال کولی شي هغه مهال چې د دوی غوښتنه ومنل شي د کډوالو لپاره د هېوادونو له لوري چمتو شوي خدمتونه وکاروي.
په دې برخه کې په ډنمارک کې د پناه غوښتنې د پړاوونو په اړه معلومات وړاندې کیږي. د پناه غوښتنې لپاره، تاسو باید په هر حال کې په ډنمارک کې موجود اوسئ. د پناه غوښتنې پروسې مختلف پړاوونه په لاندې ډول دي:
۱ - د پناه غوښتونکي په توګه ثبتول
ډنمارک ته له ننوتلو وروسته، د پناه غوښتنه کولو لپاره، تاسو باید د پولیسو ماموریت یا د Sandholm د ثبت مرکز ته لاړ شئ، کوم چې په ډنمارک کې د کډوالو ترټولو لوی کمپ دی چې د کوپنهاګن په شمال کې پروت دی. په دې لومړني پړاو کې به پولیس ستاسو سره مرکه وکړي. پولیس لومړنۍ مرجع ده چې تاسو سره مرکه کوي. که تاسو له څوارلس کلنۍ څخه ډېر عمر لرئ، دوی به ستاسو عکس او د ګوتو نښې واخلي.
په دې پړاو کې باید تاسو تشریح کړئ چې تاسو څنګه خپل هېواد پرېښود، څنګه ډنمارک ته راغلئ، او څنګه مو سفر کړی (بیړۍ، موټر یا پیاده). له تاسو به وپوښتل شي چې ایا تاسو یواځې سفر کړی یا که تاسو سره نور خلک وو. تاسو باید دا هم تشریح کړئ چې تاسو څنګه تېښته کړې ده، ایا تاسو چا ته پیسې ورکړې، جعلي اسناد مو درلودل، یا مو مشروع ویزه ترلاسه کړې ده.
د دې معلوماتو پر بنسټ، ستاسو د صداقت کچه او ستاسو قضیې په اړه قضاوت کېږي چې ایا ستاسو قضیه په ډنمارک یا بل اروپايي هېواد (ډوبلین قانون) کې وڅېړل شي او که نه؟.
په دې مرکه کې، ډېر په جزیاتو بحث نه کېږي او تاسو به سخته مرکه ونه لرئ. په هرصورت، دا مهمه ده چې په لنډه توګه تشریح کړئ چې تاسو ولې د پناه غوښتنه کوئ.
ډنمارک ته د ننوتلو او د ډنمارک د پناه غوښتنه کولو وروسته، پناه غوښتونکي باید په یوه پنډغالي کې مېشت شي او په اړوندو پنډغالو کې د دوی د غوښتنلیک د اړینو ارزونو تربشپړېدو او منلو کېدو پورې انتظار وکړي.
۲ - د Sandholm مرکز فورم ډکول
د پولیسو په څانګه کې د عریضې کولو او په پنډغالي کې له استوګنې وروسته، پناه غوښتونکي اړ دي چې په ډنمارک کې د پناه غوښتنې د دلیل په اړه پوښتنو سره مل ځانګړې فورمه ډکه کړي. د دې فورمې ډکول د غوښتنلیک له خورا مهمو پړاوونو څخه یو دی ځکه چې پناه غوښتونکي باید په دقیق ډول په ډنمارک کې د پناه غوښتنې دلیلونه تشریح کړي. د دې فورم ډکول د Sandholm په مرکز کې ترسره کیږي.
په دې مرحله کې، تاسو باید فورم یا پوښتنلیک ډک کړئ چې ځینې ځانګړي پوښتنې لري. د پناه غوښتنې د بهیر په لړ کې، دا یواځینی ځای دی چیرې چې ژباړې او تېروتنې ته بیاکتنه کیدی شي. نو، که تاسو د دې توان لرئ چې د خپلې پناه غوښتنې دلایل ولیکئ، د دې پوښتنلیک ډکول خورا مهم دي.
د پوښتنلیک ډکولو دمخه، سپارښتنه کېږي چې یو مهال ویش جوړ کړئ، ټولې مهمې پیښې په انځوریز ډول له ځان سره د یادښت په بڼه برابرې کړئ. د خپلې پناه غوښتنې د قضیې په اړه ټول معلومات ولیکئ، ځکه چې په دې توګه تاسو به هر څه ښه په یاد ولرئ.
دا لیکلي مرکه له ټولو پناه غوښتونکو سره کېږي، خو تاسو هم کولی شئ د دې مرکې ترسره کولو غوښتنه وکړئ او د فورم ډکولو لپاره د ژباړونکي مرسته هم ترلاسه کولای شئ.
۳ -د کډوالوچارو ادارې سره لومړنۍ مرکه
دا پړاو لومړنۍ شفاهي مرکه ده، چې معمولا له دریو څخه تر څلورو ساعتونو پورې دوام کوي. مرکه د پناه غوښتنې د هڅونې په اړه ده، کوم چې د ثبت او د پوښتنلیک ډکولو لږ وروسته ترسره کېږي. خو اوسمهال، د مرکې لپاره د انتظار موده ډېره اوږده او ځینې وختونه تر یو کال یا ډېر وخت نیسي.
د لومړنیو پوښتنو پر بنسټ، د کډوالو اداره پرېکړه کوي چې ایا په ډنمارک کې ستاسو د پناه غوښتنې غوښتنلیک به پرمخ یوړل شي او که نه. له همدې امله، کوم اسناد چې تاسو له ځان سره لرئ د کډوالو ادارې ته یې د لومړۍ مرکې لپاره له ځان سره واخلئ. دا خورا ارزښتناکه ده چې د اسنادو لکه پېژندپاڼې، پاسپورټ، د ګواښلیک، لیکونه، بریښنالیکونه، په ورځپاڼو کې خپاره شوې مقالې او داسې نور شیان چې ستاسو د ادعا ملاتړ کولی شي، ډېر ګټور دي. د جعلي اسنادو په اړه ډېر محتاط اوسئ. که څه هم تاسو شاید تمه ونه کړئ چې د کډوالو ادارې چارواکي ستاسو د هېواد وضعیت په اړه ډېر څه پوهېږي، دوی معمولا د جعلي اسنادو په موندلو کې ډېر ښه دي، کوم چې کولی شي ستاسو د قضیې اعتبار کمزوری کړي.
که تاسو ژباړې ته اړتیا لرئ، په هره مرکه کې تل په اداره کې ژباړونکی شتون لري. که تاسو د ژباړونکي د کلمو په پوهیدو کې ستونزه لرئ یا ژباړونکی ستاسو په ټکو سم نه پوهیږي، دا ټکی له پیل څخه را پورته کړئ. که تاسو د سیاسي، مذهبي، قومي یا نورو دلیلونو له امله د ژباړونکي سره د ارامۍ احساس نه کوئ، مرکه کونکي ته یې ورسوئ او د بل ژباړونکي غوښتنه وکړئ. که تاسو ښځه یاست، تاسو حق لرئ چې ستاسو په اختیار کې ښځینه ژباړونکی ولرئ. د پوښتنو په کولو کې مه وېرېږئ او ډاډ ترلاسه کړئ چې تاسو او ستاسو ژباړونکي د یو بل په خبرو ښه پوهېږئ.
په مرکه کې د لومړنیو پوښتنو پر بنسټ، د کډوالو اداره پرېکړه کوي چې ستاسو د پناه غوښتنلیک به په ډنمارک کې وارزول شي او که نه. ستاسو غوښتنلیک د مختلفو دلیلونو لپاره رد کیدی شي؛ د بېلګې په توګه، که تاسو دمخه په بل اروپایی هېواد کې د پناه غوښتنه کړې وي یا د ډوبلین قانون سره سم په دې هېوادونو کې ستاسو د ګوتو نښې لرئ، یا که د کډوالو اداره ستاسو غوښتنلیک په ښکاره ډول بې بنسټه و ګڼي، په دې معنا ده چې تاسو نه شئ کولای په ډنمارک کې پناه واخلئ.
د کډوالو چارو مرکچي به ستاسو نوم، تخلص، د اوسېدو ښار، مذهب، تابعیت، د زده کړو کچه، د تابعیت وضعیت او ستاسو د کورنۍ غړي په تړاو له تاسو وپوښتي. تاسو باید چمتو اوسئ چې د هېواد، ښار، هغه سیمه چې تاسو پکې استوګنه درلوده، تشریح کړئ ترڅو تاسو خپل هویت ثابت کړئ. کېدای شي له تاسو څخه وپوښتل شي چې خپل ښار او کلي، د ګاونډیو ښارونو څخه يې واټن او د ګاونډیو ښارونو پراخوالی، په ښار کې د بحرونو یا جهيلونو نومونه او نور ووایاست. تاسو کېدای د خپل هېواد یا سیمې د تاریخ او کلتور، د سیمې د مشهورو خلکو نومونو، یا د یو هېواد یا سیمې د خلکو په اړه عمومي معلوماتو او نورو اړوند شیانو په اړه وپوښتل شئ.
۴ - د کډوالو چارو له ادارې سره دویمه مرکه
که ستاسو د لومړۍ مرکې په پایله کې، د کدوالو اداره پرېکړه وکړي چې ستاسو قضیه له قانون سره سم د څېړلو وړ ده، له تاسو سره دویمه مرکه و شي، چې معمولا د شپږو څخه تر اتو ساعتونو پورې دوام کوي. په دواړو مرکو کې به له تاسو څخه وپوښتل شي چې ستاسو د پناه اخیستنې غوښتنلیک تشریح کړئ. د دغو دوو مرکو ترمنځ د وخت وقفه کیدای شي څو میاشتې یا کلونه ونیسي.
دا مرکه په تفصیل ټولو په جزیاتو راڅرخي او کېدی ټوله ورځ دوام وکړي. د پوښتنلیک، مرکې او د هغه هېواد په اړه عمومي معلوماتو پراساس چې تاسو له کوم هېواد څخه تښتیدلي یاست، د کډوالو اداره پرېکړه کوي چې تاسو ته پناه درکړي او که نه.
کله چې د کډوالو دفتر ته خپله کیسه کوئ، د امکان تر برېده هڅه وکړئ ډېر توضیحات په ډاګه کړئ او په همغږۍ سره خبرې وکړئ. ځکه چې دا تاسو یاست چې د خپلې ادعا حقیقت ثابتوئ او دا ټکی ستاسو د قضیې د اعتبار لپاره خورا مهم دی. توضیحات لکه نیټې او د پېښو وخت مهم عوامل دي. دا مهمه ده چې په هره مرکه او پوښتنلیک کې چې تاسو یې ډکوئ یوه نه بدلېدونکي کیسه ووایاست. د دې بهیر په لړ کې به له تاسو سره، د پولیسو، د کډوالو ادارې او د استیناف بورډ له لوري مرکه وشي. دوی به ستاسو د کیسې ریښتینولي وارزوي. له همدې امله دا مهمه ده چې مخکې له مخکې چمتو شئ او له پیل څخه ټول توضیحات یاد کړئ. له تاسو څخه به د جغرافیې، سیاسي شرایطو او ستاسو د هېواد اړوند نورو مسلو په اړه پوښتنې هم وشي. نو دا ښه ده چې مخکې له مخکې فکر وکړئ. له هغې وروسته به، د کډوالو ادارې چارواکي پرېکړه وکړي چې ایا تاسو د هغه هېواد څخه یاست چې تاسو یې ادعا کوئ، که نه.
له اړوند چارواکو څخه تمه مه کوئ چې تاسو ته د پناه غوښتنې بهیر په اړه هراړخیزه قانوني مشوره درکړي، که تاسو د ربړونې یا جنسي تېري په څېر تجربه لرئ، کېدای شي ستاسو لپاره په دې اړه خبرې کول ستونزمن وي. په هرصورت، دا تجربې کېدای ستاسو د پناه اخیستنې د غوښتنلیک مهمې برخې وي او باید له پامه و نه غورځول شي او نه هم وځنډول شي. هغه خلک چې تاسو سره مرکه کوي، او همدارنګه ژباړونکي، د محرمیت مسولیت ته ژمن دي او اجازه نه لري چې ستاسو د پناه غوښتنې د څیړنې له قانوني بهیر څخه بهر چا ته له تاسو سره د پېښو شویو واقعو په اړه معلومات ورکړي.
که تاسو غواړئ چې مرکه کوونکی یا ژباړونکی ښځینه وي، خپله غوښتنه د کډوالو ادارې ته وسپارئ. تاسو کولی شئ د کډوالو په څانګه کې د مرکې پرمهال خپل یو ملګری هم له ځان سره ولرئ.
که ستاسو ټول پړاوونه په بریالیتوب سره بشپړ شي، ستاسو د پناه غوښتنې دوسیه به ومنل شي او تاسو ته به د موقتي استوګنې اجازه درکړل شي.
۵ - بیاکتنه
که چیرې د کډوالو اداره ستاسو د پناه غوښتنه رد کړي، د کډوالو د استیناف غوښتنې بــــــورډ (The Refugee Appeals Board) به قضیه د ارزونې لپاره د استیناف بورډ ته راجع کړي، چې ستاسو قضیې ته د دویم او وروستي ځل لپاره بیا کتنه وکړي. په دې پړاو کې به تاسو ته یو وړیا وکیل درکړل شي؛ تاسو کولی شئ خپل وکیل وټاکئ، یا دوی کولی شي ستاسو لپاره یو وکیل وټاکي. په دې پړاو کې، تاسو معمولا قضیه د اورېدنې بورډ غړو ته د وکیل او ژباړونکي په شتون کې په شفاهي ډول خپله قضیه تشریح کوئ. دا کمېټه واک لري چې ستاسو غوښتنه ومني یا رد کړي، خو که رد شي نو دا به ستاسو د قضیې په تړاو وروستۍ پرېکړه وي.
که ستاسو غوښتنلیک د اوریدنې هییت له لوري رد شي، ستاسو قضیه به یوازې هغه مهال بیا پرانستل شي چې تاسو داسې نوي معلومات یا شواهد وړاندې کړئ چې ستاسو د پناه غوښتنې ملاتړ کوي. تاسو کولی شئ د بشري حقونو ادارو ته هم شکایت وکړئ، لکه د ملګرو ملتونو د بشري حقونو کمیټې یا د بشري حقونو اروپايي محکمې. ته. په داسې حالت کې، دا خورا مهمه ده چې له وکیل یا یوې ډلې قانونپوهانو سره چې قانوني سلامشورې ورکوي، مشوره وکړئ.
د پناه غوښتنې لپاره لس عمومي سپارښتنې
۱ - په دقت سره واورئ او په واضح او مستقیم ډول ځواب ورکړئ: د کډوالۍ مامور به له تاسو سره مرکه وکړي. پوښتنو ته په دقت غوږ ونیسئ او د امکان تر بريده مستقیم ځواب ورکړئ. که تاسو غواړئ لا ډېره تشریح ور کړئ، د اصلي پوښتنو تر ځواب وروسته یې ور کړئ.
۲ - د ژوند کیسه مو هغسې ووایئ لکه څنګه چې ده: ریښتیا ووایاست او خپله کیسه لکه څنګه چې پېښه شوې هماغسې تېره کړئ. خپل ځان اوسئ او په ټولو پړاوونو کې طبیعي عمل وکړئ. هغه څه هېر کړئ چې خلکو تاسو ته د کډوالو په پنډغالو کې ویلي دي، ځکه چې د هرچا کیسه توپیر لري او څه چې ارزښت لري دادي چې ستاسو د خپل ژوند کیسه بیانوئ.
۳ – ادبناک اوسئ او زغم ولرئ: دا خورا سخته ده چې په ستونزمن حالت کې یاستئ، عصبي اوسئ او د پناه غوښتنې په جریان کې د ناامنۍ احساس وکړي، په ځانګړې توګه د مرکې په مرحله کې. پوښتنې ممکن ستاسو لپاره ستونزمنې وي او کېدی شي تاسو تر فشار لاندې راولي. ډېر کله به ورته پوښتنه څو ځله وپوښتل شي. زغم ولرئ او بیا هم پوښتنو ته په احتیاط او مستقیم ځواب ورکړئ.
۴ - ستاسو دخبرو عجیب ګڼل: ډېری مرکه کوونکي به هغه شیان په ګوته کړي چې ستاسو د قضیې په اړه ورته عجیب ښکاري. دا په دې معنا نه ده چې دوی په هغه څه باور نه کوي چې تاسو ویلي، خو کېدای شي دوی ستاسو څخه نور تفصیلي توضیحات غواړي. نو مه وېرېږئ، هڅه وکړئ چې موضوع په ښه توګه په ډاګه کړئ. پرته له دې چې تاسو پوه شئ چې کوم څه مو ناسم ویلي دي، هېڅکله خپل فکر له دې امله مه بدلوئ چې دا ستاسو لپاره غوره دي.
۵ - د ژباړن له شتون او ژباړې له دقت څخه ډاډ ترلاسه کړئ: تاسو په خپله مورنۍ ژبه او ګړدود خبرې کوئ او یو ژباړونکی ستاسو خبرې ژباړي. که تاسو د ژباړونکي په خبرو نه پوهیږئ یا په هغه باور نه لرئ، مرکه ودروئ. تاسو حق لرئ چې مرکه ودروئ او د بل ژباړونکي له لوري مو مرکه وژباړل شي. له دې چې خرابه مرکه وکړئ دا غوره ده چې د بلې مرکې لپاره په تمه شئ، ځکه کېدای شي دغه مرکه ستاسو په زیان تمامه شي.
۶ - د مرکې په لیکل شوي لنډیز کې شوې تېروتنې له ځان سره ولیکئ او له پیل تر پایه ټولې خبرې بیا په ډاګه کړئ: د مرکې په پای کې به، ژباړونکی تاسو ته د مرکې لنډیز ولولي. په دقت سره یې واورئ او تېروتنې سمې کړئ.
۷ - د کورنۍ ټولو لوړ عمرلرونکو سره باید مرکه وشي: په ځینو مواردو کې، د یوې کورنۍ دوه غړي ورته ستونزه لري او د پناه غوښتنې سره ورته قضیه لري. خو له تاسو څخه به وغوښتل شي چې خپل داستان په جلا توګه بیان کړئ، ځکه چې مرکه انفرادي ده. ستاسو بیانونه باید یو شان او سره ورته وي. خو دا د دوه کسانو لپاره عادي خبره ده چې د ورته پیښې څخه بېلابېلې تجربې ولرئ. هڅه وکړئ په خپله ژبه کې ریښتیا ووایاست، هغسې چې تاسو ته په یاد وي.
۸ - د مرکې په لړ کې کولای شئ یو څوک له ځان سره ولولئ: کولی شئ د مرکې لپاره یو تن له ځانه سره بوځئ، ښه دا ده چې دا تن ستاسو د هېواد په ژبه روانې خبرې وکړي. خو په یاد ولرئ چې تاسو باید د مرکې په لړ کې خپله خبرې وکړئ.
۹ - د قضیې اړوند ټول شخصي معلومات شریک کړئ: هغه خلک چې ستاسو د قضیې په تړاو کار کوي (وکیل، مرکه کوونکی، ژباړونکی، د پریکړې کولو بورډ، پولیس) اجازه نه لري چې ستاسو شخصي معلومات نورو ته وړاندې کړي. دا معلومات محرم دي. هیڅ اړونده معلومات له ویلو مه پریږدئ، د بېلګې په ډول د شخصي ژوند مسلې، جنسي تمایل، مذهب، عادتونه او پیسې، ټول بیان کړئ.
۱۰ - د سلامشورو له ډلو سلا اخیستل:. د کډوالو ادارې له چارواکو سره تر خبرو او د پناه غوښتنې وړاندې، غوره ده چې پوه شئ چې د کډوالو ادارې اړوند مامورین به ستاسو قضیه څنګه ارزوي او تاسو څنګه کولی شئ د قانوني مشورې له ډلو سره اړیکه ونیسئ.
د ډنمارک د پناه غوښتنې په اړه عامې پوښتنې
په دې برخه کې، په ډنمارک کې د پناه غوښتنې په اړه ډېرې پوښتل شوې پوښتنې ځواب شوي:
- د کنوانسیون له لارې په ډنمارک کې د پناه غوښتنې مهم شرط څه دی؟ تاسو د نژاد، مذهب، ملیت، د یوې ځانګړې ټولنیزې ډلې غړیتوب یا سیاسي نظرونو له امله د تعقیب کېدو له امله له ځورونې څخه وېره لرئ. تاسو د خپل هېواد تابعیت څخه بې برخې یاست. که پورتني شرایط ستاسو په وضعیت پلي شي، تاسو ته به په ډنمارک کې د بهرنیانو د قانون له مخې د استوګنې اجازه درکړل شي چې په دې حالت کې د استوګنې ډول لنډمهاله استوګنځی دی. د دې هېواد لنډمهاله استوګنځی تاسو ته اجازه درکوي چې د لنډ معلوم وخت لپاره په هېواد کې پاتې شئ. په دې هېواد کې ستاسو د پاتې کېدو حق هغه مهال پای ته رسېږي کله چې تاسو نور ملاتړ ته اړتیا و نه لرئ.
- د پناه غوښتنې پر بنسټ ډنمارک ته د ننوتلو لارې کومې دي؟ کډوال هم د کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو د عالي کمېشنرۍ د کډوالۍ پروګرام د ونډې له لارې او هم د یو تن د غوښتنلیک له لارې چې د ډنمارک پولو ته ننوځي، ترلاسه کېدی شي. پناه غوښتونکي د کډوالۍ چارو د ادارې او پولیسو لخوا تایید کیږي.
- ډنمارک ته د پناه غوښتنې له لارې د کډوالۍ شرایط څه دي؟ هغه خلک چې په دې هېواد کې د پناه اخیستلو اراده لري باید د دې هېواد په پولو کې د پناه غوښتنه وکړي او خپله قضیه ثبت کړي.
- په ډنمارک کې د پناه غوښتنې کېسونه کوم دي؟ د پناه غوښتنې په قضیو کې په ځینو ټولنیزو ډلو کې غړیتوب، سیاسي لید، نژادي توپیر او ځینې جنسي تمایلات او د جنګ ځپلو هېوادونو شرایط شامل دي.
- څوک کولی شي په ډنمارک کې د پناه غوښتنه وکړي؟ هغه خلک چې په خپل هېواد کې د پاتې کېدو په صورت کې د دوی ژوند او ملکیت له ګواښ سره مخ وي (که دوی د جینوا کنوانسیون شرایط پوره کړي) کولی شي د پناه غوښتنه وکړي. که څه هم دا طریقه د کډوالۍ وړ تګلاره نه ده.
- دا ممکنه ده چې په ډنمارک کې د ګرځندوی ویزې له لارې پناه وغواړئ؟ هو، دا ممکنه ده، خو په ډېرو پېښو کې، د سیاحتي ویزې له لارې د پناه غوښتونکو، غوښتنه رد کیږي.
- تاسو په ډنمارک کې د پناه غوښتنې د بدیل په توګه کومه لاره وړاندیز کوئ؟ د زده کړې، کار، پانګې اچونې، واده، د کورنۍ پیوستون د پناه په غوښتنې نورې لارې دي. که تاسو غواړئ پوه شئ چې له دې لارو څخه کومه لاره ستاسو لپاره غوره ده، ستاسو شرایط (تعلیم، عمر، کاري تجربه، د ژبې کچه او نور ځانګړتیاوې) باید وڅېړئ او بیا ستاسو لپاره وړ لاره غوره کړئ.
- ایا زه حق لرم چې وکیل ولرم؟ ډېری پناه غوښتونکي د عامه وکیل لرلو حق لري چې د ډنمارک حکومت له لوري ورکول کیږي. که چیرې پناه غوښتونکی د وکیل حق ولري، د مهاجرت اداره به د پناه غوښتونکي د غوښتنلیک د وړاندې کولو لپاره یو تجربه لرونکی وکیل وټاکي، چې د غوښتنلیک د بیاکتنې په موده کې به پناه غوښتونکي ته حقوقي مرستې چمتو کوي. په ډنمارک کې د پناه غوښتنې د بهیر په لړ کې، که ستاسو د پناه غوښتنه رد شي، تاسو ته به په وړیا توګه بل وکیل درکړل شي.
- که چیرې غوښتنلیک رد شي څه پېښېږي؟ هغه خلک چې د پناه غوښتنه یې رد شوې باید یا خپل هېواد ته ستانه شي یا د کډوالۍ عالي محکمې ته د بیا کتنې غوښتنه وسپاري. که چیرې د پناه غوښتونکي د پناه غوښتنه بیا هم رد شي، نور اروپايي هېوادونه به هم د هغه غوښتنلیک رد کړي، نو دغه تن د نورو هېوادونو د پناه غوښتنې فرصت هم له لاسه ورکوي.
- ایا ډنمارک ته له ننوتلو پرته د پناه غوښتنه ممکنه ده؟ هو، يواځينۍ استثنا د هغو کډوالو لپاره ده چې له ډنمارک څخه بهر د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمیشنرۍ (UNHCR) له لارې په بل هېواد کې د پناه غوښتنه کوي.
مرسته او مشوره
د ثبت، مرکې او د پناه غوښتنې نورو کړنلارو په اړه د نورو معلوماتو ترلاسه کولو لپاره، کولی شئ د ډنمارک د کډوالو خدمتونو رسمي ویبپاڼې ته مراجعه وکړئ.
یوه نادولتي موسسه (NGO) چې په ډنمارک کې د پناه غوښتنې په برخه کې پراخ فعالیتونه لري د ډنمارک د کډوالو شورا (Danish Refugee Council) ده؛ د دې نادولتي موسسې ویبپاڼې ته په دې لینک مراجعه وکړئ.
هغه افغانان چې ځانگړو معلوماتو یا مشورې ته اړتیا لري کولی شي د "بپرسېد" یا "وپوښتئ" مشاورینو سره د "وپوښتئ" 93729807235+ واټساپ شمېرې، فیسبوک مسېنجر یا د "وپوښتئ" وېبپاڼېله لارې اړیکه ونیسي او لا ډېر معلومات ترلاسه کړي.